کشف ابزار سنگی

شاید برایتان جالب باشد که بدانید اولین اختراع جهان، ابزار سنگی است.  نخستین اختراع مردم دنیا کشف” سنگ‌های تیز چخماق”  توسط مردمان نخستین بود. ناگفته نماند بعدها نیز استفاده از این سنگ‌ها و تیز کردن آنها کشف شد. این ابزار سنگی که در سال 1969 در کنیا یافت شد، 2600000 سال پیش مورد استفاده قرار گرفت.

این سنگ‌ها که مربوط به عصر پارینه سنگی هستند در اندازه‌ها و اشکال مختلفی هستند. در آن دوره مردمان از سنگ‌های بزرگتر و بزرگتر استفاده می کردند و با گذشت زمان این سنگ‌ها شروع به کوچک شدن کردند و برای نیازهای مختلف شکل داده شدند. سنگ‌های بزرگ برای شکستن اشیاء استفاده می شد، و سنگ‌های کوچک تر برای پوست گیری و تمیز کردن و همچنین برای بافتن استفاده می شدند. با گذشت زمان، بشر از این سنگ‌ها برای ساختن پناهگاه کمک گرفت و بعدها شروع به استفاده از این سنگ‌ها برای ساختن و شکل دادن به موادی کرد که بتواند اطراف این پناهگاه ها را احاطه کرده و از آنها محافظت نماید.

عکس‌های باستان شناسان و روایت آنان از آنچه کشف کرده اند بیانگر این مهم است که ابزارهایی سنگی به قدمت ۳.۳ میلیون سال کشف شده که نشان میدهد اجداد ما ۷۰۰ هزار سال پیش تر از آنچه ما فکر میکردیم شروع به ساخت ابزار و وسایل سنگی کرده اند. همچنین باید افزود:”  دانشمندان این وسایل را در سایت باستان شناسی به نام «لومکوی» در ساحل غربی دریاچه تورکانا در شمال کنیا پیدا کردند”.

سونیا هارمند، پروفسور دانشگاه استونی بروک در اینباره عنوان کرده است:«کشف این ابزارها باعث روشن شدن نکاتی درباره رفتارهای ناشناخته و غیرمنتظره از انسان های اولیه شده است و البته میتواند نشانه پیشرفت رفتاری در اجدادمان باشد. رفتارهایی که ما طی تحقیقات از فسیل‌ها نیز قادر به درک آن نشدیم. به عبارتی بهتر یافته‌های ما این فرضیه را که انسانهای ماهر، اولین سازندگان ابزارهای سنگی بودند، رد میکند». کشف سه ابزار دست ساز در سایت لومکوی حاکی از آن است که حداقل یک دسته از انسان تباران شروع به شکستن و شکل دادن به سنگ برای ساخت ابزارهای تیز بودند.

در دهه ۱۹۳۰ میلادی دو ” دیرین مردم شناس”  به نام‌های لوئیس و ماری لیکی ابزار سنگی دست سازی را در منطقه «اولدوای گرج» واقع در تانزانیا پیدا کردند که آنها را ابزار فرهنگی «اولدوان» نامیدند. این دو در دهه ۱۹۶۰ میلادی فسیل انسان تباران را که شباهت بیشتری به انسان امروزی داشت، را نیز کشف کردند و به همین دلیل آنها را «انسان ماهر» خواندند. جیسن لوئیس، یکی از محققان در این پروژه اینگونه عنوان می کند که؛ «در مطالعات صورت گرفته فرض بر این بوده که تنها اجداد ما جهش ژنتیکی در یادگیری داشته که موفق شدند سنگها را به هم بکوبند و ابزار تیز بسازند و این پایه و اساس موفقیت تکاملی ماست».

اما در حال حاضر به نظر میرسد که دانش ساخت ابزارآلات سنگی تنها به نیاکان ما محدود نمیشده است. پیش از این باورها بر این بود که «جنوب کشور آفریقایی‌ها» و انسان تباران دوره «پلیستوسین» ابزاز آلات سنگی میساختند اما تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد باعث تغییر الگو در دیرین مردم شناسی شد. بعضا عنوان می‌شود که قدمت فسیل‌های به دست آمده متعلق به حدود ۲٫۵ تا ۳٫۵ میلیون سال پیش است که در  کشور آفریقای جنوبی، آثار اولیه آن یافت شده است. دانشمندان تقریبا اتفاقی این ابزارها را پیدا کردند. وقتی که در حین سفر اکتشافی خود مسیر را اشتباه رفتند این آثار را کشف کردند و این ابزارها بسیار بزرگ تر از ابزار اولدوان هستند، لذا از روی خراش‌های به جا مانده روی این ابزارآلات سنگی میتوان دریافت نحوه ساخت آنها بسیار ابتدایی بوده است.

انسانهای نخستین وقتی با چکش سنگی روی این وسایل ضربه می‌زدند باید با هر دو دست نگه داشته میشد یا روی سنگدان قرار می‌گرفت. در واقع این حرکات بسیار شبیه اعمال شامپانزه در هنگام شکستن پوسته میوه‌های مغزدار است. نتایج این پژوهش و کشف سه سازه سنگی دست ساز نشان میدهد که احتمال یک مرحله تحول تکنیکی میان نیاکان انسان تبار که ابزار آلات ابتدایی از سنگ میساختند و نسل‌های بعد از آن که در ساخت ابزارهای سنگی مانند اولدوان ماهرتر شدند، وجود دارد.