مبانی هنرهای تجسمی الفبای هنرهای هفتگانه است

تقی موسوی مدرس دوره مبانی هنرهای تجسمی در گفتگو با ایده:

خودتون رو معرفی کنید و بفرمایید چه عنوان درسی در مدرسه هنری ایده تدریس می کنید؟

من سید تقی موسوی، فارغ التحصیل رشته نقاشی هستم. به مدت 20 سال در حوزه های مختلف هنری، علی الخصوص نقاشی سابقه تدریس دارم و در حال حاضر عنوان آموزشی «مبانی هنرهای تجسمی» را در مدرسه هنری ایده تدریس می کنم.

«مبانی هنرهای تجسمی» چیست؟

مبانی هنرهای تجسمی از دروس پایه و ضروری هنر های هفتگانه است. گذراندن این دوره و یادگیری آن برای هر هنرمندی ضروری و حیاتی است. در این دوره که در مدرسه ایده برگزار می شود، هنرمند زبان هنر را می آموزد و به خوبی می تواند با یک اثرهنری ارتباط برقرار کند و به تحلیل آن بپردازد. همچنین هنرمندی که زبان هنر را بداند به خوبی می تواند اثر هنری تاثیرگذاری را به نمایش بگذارد. درس مبانی هنرهای تجسمی در چهارچوب خاصی ارائه نمی شود و بنا به خلاقیت مدرس، در راستای فضای کلاس و مطالبه­ی دانشجو تعریف می شود. از نکات مهم در این درس، تدریس توسط استادی با تجربه است، زیرا مبانی هنرهای تجسمی به عنوان مبحث پایه هنرهای هفتگانه بسیار کاربردی است، و درک آن نیازمند آموزشی همراه با تجربه و درک عمیق از مفاهیم است.

چه سر فصل هایی در دوره آموزشی «مبانی هنرهای تجسمی» مدرسه هنری ایده ارائه می شود؟

ما در این دوره  با سرفصل های مختلف از جمله عناصر فیزیکی و ملموس و عناصر کیفی در هنرهای تجسمی آشنا می شویم. عناصر فیزیکی شامل نقطه، خط، سطح، رنگ، حجم، بافت، تیرگی و روشنی است، و هنرمند توسط این عناصر به خوبی می تواند اندیشه و مانیفست خود را در آثارش به خوبی انتقال دهد و بیاموزد که در کدام فضا و کادر می­تواند از این عناصر استفاده کند. اما در بحث کیفی بیشترین تمرکز بر تمرین هایی است که دانشجویان ارائه می کنند. در این مرحله بنا به تجربه استاد و خود هنرجو، نمونه کارها در کلاس به اشتراک گذاشته می شود و دانشجویان با خلق آثار فراوان و تحلیل آنها و نگاه های مشترکی که ایجاد می شود، می توانند به اندیشه و تفکری برسند که در کار و اثر هنری آنها، دیده می شود.

آیا در انتهای دوره از هنرجویان پروژه می خواهید؟

خروجی مهم این دوره فهم زبان هنر است. دانشجویان در هر هنر و مهارتی باید زبان آن را بیاموزندو بتوانند در انتهای دوره، هنر کیفی و غیر کیفی را به خوبی از یکدیگر تمیز دهند، و به خلق اثر هنری تاثیرگذاری بپردازند. ما نیز در انتهای دوره، یک پروژه نهایی از دانشجویان می خواهیم، که مباحث کمی و کیفی که در طول ترم آموخته اند را در آن به کار برده و در نهایت به یک اثر هنری تبدیل می کنند. این روش به هنرجو کمک می کند اندیشه، مطالعات و دغدغه خود نسبت به مسائل اجتماعی را به زبان هنر در آثار خود نمایش دهد و با دیگران به اشتراک بگذارد.

دوره مبانی هنرهای تجسمی

چرا علاوه بر مخاطبان رشته های غیر مرتبط، دانشجویان و فارغ التحصیلان هنر نیز مخاطبین این دوره  مدرسه ایده هستند؟

من به تمام دانشجویان پیشنهاد می کنم در کنار گذراندن واحد های درسی دانشگاه، مبانی هنرهای تجسمی را با شرکت در دوره های موسسه های خصوصی، مانند مدرسه هنری ایده، دنبال کنند. زیرا بستر دانشگاه های ما برای برگزاری کارگاه آماده نیست و این امر انگیزه دانشجویان را از بین می برد. اما در فضاهای خصوصی مانند مدرسه هنری ایده، علاوه بر مهیا بودن فضای کارگاه برای تمرین و تسلط بسیار دانشجویان، اساتید بسیار چهارچوب مند، عمیق و دلسوزانه آموزش می دهند. و دانشجویان می توانند آنچه به صورت تئوری در دانشگاه آموخته اند را در این کلاس ها به صورت عملی لمس و تجربه کنند.

آیا سرفصل های مبانی هنرهای تجسمی در رشته های هنری گوناگون، متفاوت است؟

معمولا نود درصد سر فصل های مبانی هنرهای تجسمی در هنرهای هفتگانه یکسان است و تنها در برخی ابعاد با یکدیگر متفاوت هستند. به عنوان مثال در عکاسی تمرکز بیشتر بر فضاسازی است،   یا در نقاشی بیشترین تمرکز بر موضوع رنگ است. اما به طورکل نحوه بکار گیری عناصر و مفاهیم پایه مبانی هنر های تجسمی، در هنر های هفتگانه یکی است.

آیا در کنار گذراندن این دوره، دانشجویان نیازمند مطالعه کتاب هایی خاص هستند؟

مبانی هنرهای تجسمی در دانشگاه به صورت 3 واحد عملی و 1 واحد تئوری تدریس می شود. اما در مدرسه هنری ایده، تمرکز بییشتر برتمرین عملی است و دانشجویان خود می توانند برای تکمیل مباحث و آگاهی بیشتر به مطالعه کتاب های گوناگون در این زمینه بپردازند. دوباره نیز تاکید می کنم، این درس باید در فضای کارگاه و با تمرین فراوان باشد. همچنین در کنار این دوره آموزشی، دانشجویان باید برای فهم عمیق مباحث کیفی کارهای هنری بسیاری را از نزدیک دیده، و تحلیل های مرتبط با آن را مطالعه کنند.

افراد متقاضی دوره مبانی هنرهای تجسمی با رشته غیر مرتبط، نیازمند به مطالعه دروس پیش نیاز یا پایه هستند؟

ما در این دوره مبانی را از ابتدائی ترین بخش، آموزش می دهیم، تا دانشجویان یا فارغ التحصیلان رشته های غیر مرتبط بتوانند با مباحث کلاس همراه شوند. بنابراین دانشجویان برای شرکت در این دوره هنری مدرسه ایده به دانستن دانش پایه نیازی نداشته و تنها علاقه و پشتکار عملی برای موفقیت کافی است.

درآخر توصیه شما به دانشجویان متقاضی گذراندن دوره «مبانی هنر های تجسمی» مدرسه هنری ایده چیست؟

اولین چیزی که توصیه می کنم تمرینات بسیار زیاد بعد از گذراندن بیس علمی است. به عنوان مثال، یک فیلمساز باید فیلم های بسیاری را ببیند، یا یک نقاش باید از گالری ها و آثار هنری بسیاری دیدن کند. زیرا بخش کیفی هنرهای تجسمی بسیار اهمیت دارد و ماندگاری هنرمندان در تاریخ هنر به خاطر ترکیب بندی، کمپوزسیون و چیدمان آنها بوده است. تاکید می کنم که مهارت را می شود در دو یا سه جلسه آموزش دید، اما اندیشه و مانیفست و مسائل اجتماعی هنرمند برای دیده شدن در اثر هنری او، نیازمند تجربه ای برگرفته از ممارست و تمرین است. همچنین افراد باید سعی کنند بعد از تمرین فراوان از کار های خوب هنرمندان تاریخ هنر دیدن کرده تا بتوانند نتیجه و خروجی دلخواه از اثر خود بگیرند. در نتیجه، کمپوزیسیون و چیدمان در آثار هنری در راستای تمرین و تکرار بدست می آید.