سه واقعیت در مورد پرتره معروف آلبرشت دورر

به مناسبت 550 امین سالگرد تولد آلبرشت دورر و سه واقعیت درمورد سلف پرتره معروف او که نگاه شما را تغییر خواهد داد:

«هر آنچه در مورد آلبرشت دورر فانی بود در زیر این تل خاک خوابیده است.» این جمله سنگ قبر او است. هنرمندی که در هنگام مرگش در سال 1528 و سن 56 سالگی شهرتی بالاتر از همه هنرمندان شمال آلپ  داشت. دورر هم عصر میکل آنژ بود، از سنت ها و فنون رنسانس ایتالیا حمایت می کرد (و به آنجا نیز سفر کرده بود) و بر چاپ خلاقانه، ترویج فرهنگ شمالی و جزئیات دقیق تصویری تاکید داشت. او اولین هنرمندی بود که توانست در کشیدن سلف پرتره تسلط پیدا کند. زیرا سایر هنرمندان تا آن زمان پرتره هایی شبیه به چهره خود کشیده بودند اما دورر بارها و بارها به کشیدن سلف پرتره ادامه می داد و هر بار آن را با استفاده از تکنیک های خاص خود بهتر می کرد. او در طول زندگی اش سه پرتره از خود نقاشی کرد و چندین تصویر دیگر را نیز به عنوان حکاکی و نقاشی کامل کرد. شناخته شده ترین مورد از این پرتره ها آخرین نقاشی او است که در 28 سالگی و در سال 1500 کشیده شده است. این اثر به عنوان یکی از تأثیرگذارترین پرتره ها در تاریخ شناخته می شود. در اینجا به سه ​​واقعیت در مورد این اثر اشاره خواهیم کرد که ممکن است نحوه نگاه شما به نقاشی او و به طور کلی هنر سلف پرتره را تغییر دهد.

1: آلبرشت دورر خودش را به عنوان یک خدا به تصویر کشیده است

این مساله ظاهراً درست به نظر می رسد اما از روی غرور و تکبر نقاش کشیده نشده است. به طور کل بخشی از شهرت این نقاشی ناشی از کنجکاوی اولیه ای است که به علت شباهت ظاهری با عیسی مسیح (یا حداقل با مسیحی که در تاریخ هنر شناخته شده است) در ما بوجود می آورد. لازم به ذکر است که در زمان حیات دورر اعتقاد بر این بود که روایت یک شاهد عینی (که اکنون خراب شده است) از عیسی وجود دارد که در “نامه لنتولوس” یک مقام رومی معاصر مسیح به آن اشاره شده است. این رساله اولین بار در دهه 1400 منتشر شد و توصیف آن از خصوصیات حضرت مسیح تأثیر زیادی در چگونگی تصور دورر داشت – ویژگی هایی همچون موی روشن بلند، ریش و چهره دورر جوان با روایت لنتولوس مطابقت دارد.- تا آن زمان، تصاویر تمام رخ منحصراً به چهره مسیح اختصاص یافته بود و اکثر پرتره ها به صورت سه رخ کشیده می شدند، همانطور که دو سال پیش از کشیده شدن این اثر مشهور، در خود پرتره دورر به چشم می خورد.

همچنین در این اثر، او خودش را به عنوان یک فرد شیک پوش و آراسته به تصویر می کشد. مساله دیگر این است که برخلاف منظره ایتالیایی در پس زمینه سلف پرتره سال 1498، زمینه این تصویر مسطح است و پس زمینه نیز سیاه رنگ می باشد. دورر به احتمال زیاد آثاری از یان وان آیک و یا برگرفته از آن را دیده بود تا با ترکیب این زمینه تیره رنگ برگرفته از آثار او، از آن به عنوان یک نقطه عطف برای پرتره خود استفاده کند. پرتره گمشده وان آیک به نمادهای های مذهبی نیز  مرتبط است و تلاش داشته تا تصویر واقعی مسیح درکتاب مقدس را بازسازی کند. -تصویری که به نظر می رسد به طور معجزه آسایی روی حجاب سنت ورونیکا -پس از اینکه در مسیر جلجتا حجاب خود را به مسیح می دهد تا صورت خود را خشک کند- ظاهر شده است.

در سال 1940 اروین پانوفسکی مورخ هنر سوالی را مطرح کرد که تا به امروز هم در تاریخ هنر ادامه پیدا کرده است. چطور مرد مقدس و فروتنی مثل دورر به رویه ای متوسل شده بود که هر مرد دینداری کفرآمیز می دانست؟ گرچه ممکن است مغرورانه به نظر برسد، اما در آن زمان احترام به خود، راهی به سوی مسیح تلقی می شد. جوزف لئو کوئرنر در کتاب “لحظه خودنگاره سازی در هنر رنسانس آلمان” می نویسد: عشق به خود و عشق به خدا پیش از تقوای واقعی در یک همزیستی ناخوشایند با هم به سر می برند. “نیکولاس کوزا خودشیفتگی را نقطه آغاز فداکاری می داند. ما خدایی را که در تصاویر او ساخته ایم، در آغوش می گیریم، نه به این دلیل که او را به عنوان خالق خود می شناسیم بلکه به این دلیل که چهره او را بازتابی از خودمان می دانیم و بیش از هر چیز دیگری آن را دوست داریم.

کارگاه نقاشی

2: امضای سلف پرتره آلبرشت دورر قابل تامل است

تصمیم دورر 28 ساله هم در تکنیک های مدرنی که به کار گرفته است و هم در تصمیم گیری برای به تصویر کشیدن خود به عنوان موضوع اصلی، در عصر او تکان دهنده بود و نوعی انقلاب کوپرنیکی را در نقاشی ایجاد کرد، زیرا تا آن زمان محیط پیرامونی در نقاشی مرکزیت داشت. او همچنین به امضای هنرمند ارجحیت خاصی بخشید. امضای او با نوشته ای مبنی بر «سال1500»و «من، آلبرشت دورر از نورنبرگ خودم را در نقاشی ام در سن بیست و هشت سالگی به تصویر کشیده ام.» در هر دو طرف چشمان اش دیده می شود. در زیر عدد1500دو تک حرفA  وD که به صورت Aبزرگ با یک D در زیر آن نوشته شده است دارای یک مفهوم مذهبی و زمانی است، زیرا به زبان لاتین قرون وسطیdomini anno به معنی« در سال پروردگار ما» است و این مساله در همانند کردن نمادین دورر با مسیح ارتباط ایجاد می کند.

3:حالت دست آلبرشت دورر معانی زیای دارد

تا کنون افراد بسیاری اشاره کرده اند که حالت دست دورر در حال فشار دادن خزِ کت عادی نیست. این حالت علاوه بر احساس نامتعارفش، بار دیگر به اهمیت ترسیم تصویر هنرمند از خود در دوره رنسانس اشاره دارد و همچنین کت خزدار دورر در این نقاشی به ارتباط او با طبقات بالا و مرفه مرتبط است. آلبرشت دورر با فشردن خز بین داشتن موقعیت اجتماعی بالا و آزادی درکار هنرمند ارتباط مستقیمی برقرار می کند. مورخان هنر همچنین اظهار دارند که این کت خز از موهای سمور است که معمولاً درقلمو های نقاشی آن زمان استفاده می شد. بعضی نیز معتقدند که انگشتان دورر ممکن است با یک روش خود ارجاع، اشکال A.D را دوباره تکرار کند.