اصول فضاسازی و شخصیت پردازی در رشته تصویرسازی چیست؟

در تصویرسازی مسائلی مانند طراحی، شخصیت پردازی، فضاسازی، تکنیک و سبک مهم ترین اصولی هستند که باید به آنها آشنایی داشت. این چند رکن مانند نقشه راهی هستند که دید کلی تری نسبت به داستان و روایتی که قصد تصویر سازی آن را دارید به شما می دهند. در این نوشتار قصد داریم معنی دقیق تر ساخت یک شخصیت و فضا را بکاویم و ویژگی های آن را با هم مرور کنیم.

1: فضاسازی

ابتدا باید دو مفهوم «فضا» و «مکان» را از هم تفکیک کنیم و بدانیم که فضا می تواند مکان را هم در بر بگیرد و شامل تمام عناصری می شود که بوسیله آنها بار انتقال یک پیام یا احساس را بر دوش می کشد. در مورد ویژگی های یک «فضا» باید به انواع آن از لحاظ واقعی، رویایی، تاریخی، اسطوره ای، فانتزی، تخیلی، ترسناک، کودکانه و… بودن توجه کرد و بر اساس آن، زاویه دید و عناصر صحنه را انتخاب و طراحی کرد. توجه به دو مساله مهم دیگر در این قسمت اهمیت دارد؛ کشیدن یک «نقشه و پلان» و همچنین در نظر داشتن «فرم» کلی فضا.

در مورد «مکان» روایت نیز امکان دارد در یک مکان بخصوص و یا فضای خالی شکل بگیرد. مکان ها نیز می توانند در دسته هایی مانند طبیعت، شهر، روستا، انواع بناها، ساختمان ها و… قرار بگیرند. نکته مهم بعدی انتخاب بهترین «زاویه دید» از بین زاویه های مستقیم، دید پرنده و از پایین، به منظور انتقال پیام و حس مورد نظر است. به عنوان مثال برای القای حس ترس و ضعف زاویه دید از پایین گزینه مناسبی است و یا ممکن است زاویه دید های خاصی مانند هلی شات و یا پانوراما را برای یک صحنه خاص انتخاب کنید. «پرسپکتیو» نیز گام بعدی است. القای بعد و عمق کاملا به این مساله بستگی دارد که شما چگونه عناصر تصویر را طراحی می کنید و با چه درجه ای به مخاطب نشان می دهید.

دوره جامع تصویرسازی دستی و دیجیتال - Illustration

حال نوبت به «ترکیب بندی» و انتخاب «عناصر» یعنی اشیا و شخصیت ها (اعم از انسان و حیوان) می رسد. با توجه به تم کلیِ فضا و مکان شما باید عناصری که مرتبط به موضوع شما هستند و نقش مکملی را در انتقال مفهوم و حس روایت دارند را انتخاب کنید و ترکیب بندی مناسب آن را طراحی کنید. گام آخر نیز توجه به نوع «خطوط» از جهت نازکی و کلفتی و یا نرم و خشک بودن، «رنگ» مناسب به منظور تعداد رنگ ها، هارمونی و پالت مکمل یا متضاد و «نور» برای القای حس و جهت دهی دید مخاطب است.

2: شخصیت پردازی:

شخصیت ها و ویژگی های آنها نقش بسیار مهمی در انتقال بار مفهومی و حسی در  تصویرسازی دارند. توجه به 3 نکته در اینجا الزامی است:

1: نکات کلی  2: نکات تکنیکی  3: توجه به بستر و مخاطب.

مجموعه کلی این مسائل یک شخصیت را پخته، قابل باور و جذاب می کنند.

1: نکات کلی در شخصیت پردازی:

در این قسمت توجه به 5 مورد همچون زاویه کشیدن شخصیت، رعایت سادگی، اغراق، تمایز و عمق دادن به شخصیت و هویت او تعیین کننده است.

1-1: زاویه طراحی

زاویه کشیدن یک شخصیت بدین معنی است که باید دو بعدی و یا سه بعدی بودن یک شخصیت را معلوم کنید، آنها را در موقعیت ها و زاویه های مختلف بکشید و حتما در 4 جهت؛ نمای کلی، جلو، پشت و متحرک طراحی کنید.

1-2: سادگی

رعایت سادگی یعنی در عین داشتن ویژگی های متمایز کننده و اغراق آمیز نباید شلوغ، پر جزئیات، تکه تکه و پر از خطوط تشکیل دهنده باشد. به طوریکه اگر از آن رندر گرفتید و یا به وسیله یک سایه سیاه کل آن را پوشاندید یک طرح ساده و سرتاسری به چشم بخورد.

 1-3: اغراق

شخصیت ها بر حسب ویژگی های درونی و به منظور تاثیر گذاری بیشتر  باید در یک یا چند قسمت اغراق شوند. این اغراق می تواند برای مثال خود را در شکل بزرگ بینی یا فرم کوچک دست ها نشان دهد.

4-1: تمایز و منحصر به فرد بودن

می توان با استفاده از  اعضای صورت و ویژگی های فیزیکی مثل قد، وزن، فرم، حالت ایستادن، لباس، مو و…شخصیت ها را منحصر به فرد و دارای یک کاراکتر خاص طراحی کرد.

5-1: عمق دادن به شخصیت و هویت:

این کار با استفاده از تعیین دقیق عادات، اهداف، گذشته، ویژگی های شخصیتی، علایق، محل زندگی و… کاراکتر صورت می گیرد و در طراحی جرئیات آنها بسیار موثر است.

2: نکات تکنیکی در شخصیت پردازی:

در قسمت نکات تکنیکی شخصیت پردازی در تصویرسازی باید به 5 مورد؛ خطوط، شکل بدن، لباس، رنگ و خصوصیات ظاهری و حالت چهره توجه داشت.

2-1: کیفیت خطوط

خط ها در القای حس ها و حالات نقش اساسی دارند و باید از لحاظ صاف و منحنی بودن، کلفتی و نازکی و خشک و نرم بودن به آنها توجه کرد.

تصویرسازی کتاب کودک، شعر و داستان

2-2: رنگ

استفاده از عنصر رنگ به منظور نشان دادن ویژگی ها و حس و حال یک شخصیت بسیار مهم است. همچنین توجه به پالت رنگی به معنی استفاده درست و به جا از رنگ های مکمل، متضاد و یا خنثی بسیار مهم می باشد. در حالت کلی نیز نباید از تعداد رنگ زیاد استفاده کرد.

3-2: شکل بدن

چاقی و لاغری، کوتاهی و بلندی، ژست و حتی نواقص بدنی در این قسمت قرار می گیرند.

4-2: لباس

لباس، اکسسوری هایی مانند کیف، ساعت و.. و استایل کلی پیام های بسیار زیادی را به مخاطب منتقل می کنند و توجه به آنها و جزییات تشکیل دهنده شان بسیار مهم است زیرا هر شخصیتی بنا بر علایق، طبقه اجتماعی، دارایی، اعتقادات و نیاز هایش از نوع بخصوصی از اینها استفاده می کند.

5-2: حالات چهره و هیجانات

صورت یک شخصیت شاید مهم ترین و اولین قسمتی باشد که توجه مخاطب را به خود جلب می کند. شما می توانید زیبایی و زشتی، هیجانات و احساساتی همچون ترس شادی انزجار و… را به وسیله آن نشان دهید.

3: توجه به بستر و مخاطب در شخصیت پردازی

آخرین مورد مهم در طراحی شخصیت توجه به مسائلی بیرون از خود کاراکتر است که بر انتخاب نوع طراحی شما بسیار تاثیر گذار است. نوع و سن «مخاطب» و «رسانه» مورد نظر برای انتشار و یا چاپ کتاب، در تعیین نحوه شخصیت پردازی بسیار تعیین کننده است. به طور مثال مخاطب کودک درک متفاوتی از یک شخصیت دارد و نمی توان از پیچیدگی های طراحی یک شخصیت برای جامعه نوجوان به منظور  القای پیام مورد نظر به او استفاده کرد.