جنبش سمبليسم به كدام يك از جريان های هنری ادبی اطلاق می شود؟

Symbolism-movement-min_11zon

جنبش سمبليسم در اصل با برخی از شعرهای رمبو – شاعر فرانسوی – شروع شد و توسط مالارمه – شاعر ديگر فرانسوی -گسترش يافت .

Symbolism-movement1-min_11zon
استفان مالارمه – شاعر ، منتقد ، مترجم و معلم فرانسوی – 1842-1898

در نقاشي معمولا به جاي سمبُليسم ، اصطلاح ( سنته تيسم ) را به كار مي برند كه از لحاظ لغوي به معناي ( اصالت تركيب ) است .

( گفته مي شود اميل برنار – نقاش فرانسوي – واژه ي نامبرده را ابداع كرده بود ) .

هدف نقاشان ( سنته تيست ) بيان انگارها ، حالات و عواطف بود ؛ و بازنمايي طبيعي را كاملا مردود مي شمردند : آنان قصد داشتند كه انديشه هاي خود را به مدد تداعي هاي شكل و رنگ بيان كنند ؛ رنگ هاي درخشان به كار مي بردند و سطوح رنگي را با خطوط سياه از هم جدا مي كردند . در نتيجه جنبه هاي انتزاعي و تزئيني در كارشان بارز مي نمود ، اين نقاشان هدف خود را بيان ( تصوري ، تركيبي ، ذهني ، تزييني ) مي شمردند .

Symbolism-movement2-min_11zon
اديلن ردن -1840-1916- نقاش فرانسوي در جنبش نمادگرايي

اديلن ردن را يكي از رهبران و گوستاو مُرو ، و پوري دُشاوان را از پيروان غير رسمي سمبُليسم در نقاشي فرانسه قلمداد مي كنند . ولي روش هاي نمادگرايي در آثار سنته تيست ها ( گوگن ، برنار ، سروزيه ) به روشني مشهود است . به علاوه گروه نقاشان انگليسي به نام ( هواخواهان پيش از رافائل ) نيز به طريق ديگري در زمره ي سمبليست ها محسوب مي شوند .

تفاوت نگرش رئاليستی با ناتوراليستی در چيست ؟

همان طور كه مي دانيد ، گاهي مرز بين ناتوراليسم و رئاليسم مخدوش مي شود ، زيرا رئاليست نيز همچون ناتوراليست به واقعيت خاص مي پردازد ؛ با اين تفاوت مهم كه مي كوشد واقعيت را تفسير كند .

به يك معني ، مي توان گفت كه : رئاليسم بر مفهوم ( عام در خاص ) مبتني است . از اين رو نگرش رئاليستي بس وسيعتر ، عميق تر و بغرنج تر از نگرش ناتوراليستي است .

آنجا كه جستجوي واقعيت از سطح ظواهر عيني رويدادها و پديده ها فراتر مي رود ، آنجا كه حقايقي از روابط گوناگون و پوياي انسان ها با يكديگر و با محيطشان بيان مي شود ، آنجا كه ارتباط متقابل جهان بروني ( طبيعت و جامعه ) با جهان دروني ( انسان ) مورد تاكيد قرار مي گيرد ، آنجا كه كاوش در مسئله ي ( انسان چيست و چه مي تواند بشود ) مطرح است ، در آن جا با روش هنري رئاليستي روبرو هستيم .

رئاليسم ، يك روش هنري تحول پذير

در سراسر تاريخ با نمونه هاي بسيار متنوعي از هنر رئاليستي برخورد مي كنيم كه در سبك هاي مختلفي ارائه شده اند .

به عنوان مثال ، نقاشاني چون جتّو ، بروگل ، رامبراند ، گُيا ، دُميه ، مانه ، رِپين ، وان گوگ ، پيكاسو ، لِژه ، دينكا ، سيكه ايرُس ، گرُس ، گوتوزو ، ساويتسكي و بسياري ديگر آثاري واقعگرايانه آفريده اند . بر اين مبني رئاليسم يك روش هنري قابل تغيير و تحول پذير است ، و تحولاتش به ويژه در عصر جديد سريع و گونه گون بوده است : اصطلاحات رئاليسم انتقادي ، رئاليسم اجتماعي ، رئاليسم نو ، رئاليسم سوسياليستي ، تنوع روش هاي هنري واقعگرايانه در اين دوران را نشان مي دهند .

از آن رو كه روش ها و هدف هاي رئاليسم همواره تغيير مي كنند ، براي ارائه تعريفي مشخص از آن بايد به اوضاع و احوال معين رجوع كرد . تنها وجه مشترك رئاليست ها در سراسر تاريخ ، ماهيت رابطه شان با آن سنت هنري است كه به ميراث برده اند : اينان تا آنجا كه جنبه هايي از جهان و زندگي را كه قبلا توسط قانونگذاران نفي يا منع شده ، وارد هنر مي كنند واقعگرا به شمار مي روند .

در اين معني است كه رئاليست ها را مي توان در برابر فُرماليست ها ( صورتگرايان ) قرار داد .

صورتگررايان آن هايي هستند كه ميثاق هاي واسطه هنري خود را ( قرارداد هايي كه در اصل به منظور برگردانيدن جنبه هايي از واقعيت به زبان هنر پديد شده اند ) به كار مي برند تا جنبه هاي نو را پس بزنند و يا ناديده بگيرند . از اين روست كه گروهي از نقاشان انتزاعگرا كه ( تاشيست ) ناميده مي شوند ، از قراردادهاي فني امپرسيونيسم استفاده مي كنند تا از ملاحظات مربوط به رابطه ي بين اشياي فعلي و واقعي دوري جويند ؛ و يا گروهي ديگر تحت عنوان اكسپرسيونيست هاي انتزاعي قراردادهاي اكسپرسيونيسم را به كار مي برند تا از عواطف اجتماعي چشم بپوشند . و البته آنچه اينان وا مي نهند همان است كه زماني الهام بخش آفرينندگان ميثاق ها بوده است . بي شك صورتگرايي صرفا يك مسئله ي مربوط به هنر نوين نيست . در هر زمان اگر قالب هنري جدا از محتواي فكري اش ، و به مثابه ي دنيايي خود مختار و برتر فرض شود ، صورتگرايي رخ مي نمايد .

بسياري از نقاشي هاي نوين در اثر تعلق انحصاري به قالب ، تا سطح آثاري تهي از معني تنزل يافته اند . در اينجا اين سوال پيش مي آيد كه چگونه مي توان اين آثار را تشخيص داد و از آثار ( معنادار ) متمايز كرد ؟

در نقاشي هاي نوين ، عموما ، ايجاز يا تحريف يا مبالغه ي شكلي به چشم مي خورد ؛ ولي اعمال چنين شگردهايي دال بر صورتگرايي نيست . مهم آن است كه بدانيم استحاله ي واقعيت بصري در يك اثر هنري براي چه منظور و هدفي اعمال شده است . اگر يك نقاش براي ارتقاي جلوه ي صوري تصويرش دست به ايجاز ، تحريف يا مبالغه بزند وحتي اگر اين عمل را به قصد مخالفت با يك قرارداد هنري منسوخ انجام دهد ، او يك نقاش صورتگرا است ؛ ولي هر گاه منظور وي تاكيد بر جنبه اي از حقيقت موضوع كارش باشد ، او يك نقاش صورتگرا نيست .

هيچكس به تفاوت شعر با سخن روزمره اعتراضي ندارد ولي آن شاعري كه واژه ها را فقط به خاطر آهنگ و وزنشان به كار مي برد ، مورد ايراد است .

حتي با قائل شدن چنين تمايزي مشكل حل نمي شود . اگر نقاشي به منظور تاكيد بر جنبه اي از حقيقت به ابداع هاي شكلي دست مي زند ، بايد جويا شد كه آيا آن جنبه از حقيقت به حد كفايت مهم و قابل توجه بوده است كه اغماض و تحريف در ساير جنبه موجه به نظر آيد ؟

به عنوان مثال استحاله واقعيت بصري به طرزي مفرط توسط پيكاسو در ( گرنيكا ) اعمال شده است . اين تغيير شكل ها با شدت اعتراض و هشدار او درباره ي    دهشت هاي جامع جنگ جور در مي آيد و موجه است .

اما ممكن است تغيير شكل ها با شدت اعتراض و هشدار او درباره ي دهشت هاي جامع جنگ جور در مي آيد و موجه است . اما ممكن است تغيير شكل هاي شديد براي تاكيد بر – مثلا – نيرويي كه به وسيله ي آن يك آدم مي تواند خوب بيل بزند ، غير موجه باشد : در اينجا اين سوال پيش مي آيد كه اغراق در تجسم حركات اين آدم كدام مفهوم را مي رساند ؟ كار طاقتفرسا يا قدرت عضلاني اش را ؟ به نظر مي آيد كه حالت دوم دليلي ناكافي براي اعمال تغيير شكل در واقعيت بصري است .

Symbolism-movement3-min_11zon
گرنيكا – پابلو پيكاسو – 1937 – موزه ريناسوفيا – مادريد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود | ثبت نام
شماره موبایل یا پست الکترونیک خود را وارد کنید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
درخواست بازیابی رمز عبور
لطفاً پست الکترونیک یا موبایل خود را وارد نمایید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
ایمیل بازیابی ارسال شد!
لطفاً به صندوق الکترونیکی خود مراجعه کرده و بر روی لینک ارسال شده کلیک نمایید.
تغییر رمز عبور
یک رمز عبور برای اکانت خود تنظیم کنید
تغییر رمز با موفقیت انجام شد