بررسى غربت انسان در زندان تن در اشعار مولانا

داستان غم غربت انسان در زندان تن و دخمه دنیا اگر چه سخنی تازه نیست؛ اما داستان رنج پر سوز و درد سترگ روح غربت زده و عشق سوزان او و بازگشت به وطن اصلی در کلام مولانا با لطف و زیبایی خاصی انعکاس یافته است.
وی بر آن است که همه روح ها در جهانی که هنوز آب و گل بر ارواح ریخته نشده بود، یک گوهر بوده‌اند و در جهان پیش از این اتحاد داشته‌اند و پس از آن بر اثر گناه آدم واقعه هبوط رخ می‌دهد و این واقعه خود اثرات و تبعاتی غم بار به دنبال می‌آورد؛ از جمله اینکه روح در قالب تن پنهان می‌گردد، کشمکش روح و جسم در بازگشت هر کدام به اصل خویش آغاز می‌گردد و این کشمکش که ناشی از نوع خلقت انسان است؛ باعث رنج انسان در این دنیا و میل بازگشت او به وطن واقعی خود می‌گردد و در نتیجه غم و اندوه ناشی از این غربت همواره گریبانگیر وی می‌شود.

وابسته شدن روح به دنیا و تعلّقات آن از دیگر اثرات هبوط می‌باشد. انسان اصیل و خوش منظر کسی است که وخامت زندان دنیا را با همه تار و پود خود حس کند و خود را از قفس آهنین مادیات رها سازد. اسارت روح، غم غربت و محنت هجران و فراق نیز ناشی از هبوط انسان است؛ چرا که روح متعلّق به عالم امر است و در عالم خلق که دنیای بعد و مساحت است، بیگانه محسوب می‌شود. گویی در این دنیا به اسارت آمده و در نتیجه احساس  غربت، غم و درد دارد.

کارگاه نقاشی

هنر یک حقیقت متعالی و مقدّس و نجات‌بخش است. هنر یک رسالتش آن است که به انسان آگاهی دهد و پس از آنکه انسان به آگاهی رسید و طبیعت را با خود بیگانه دید و خود را در طبیعت غریب یافت، باز این هنر است که به کمک او می‌آید تا احساس غربت را در او تخفیف دهد.
عارف بزرگ بلخ از همان ابتدای مثنوی و در نی‌نامه شوق خود را برای بازگشت به اصل بیان می‌کند او توصیه می‌کند. که جزءها باید به کل بپیوندند، آنکه بالایی و دریایی است؛ باید به همان باز رود، باید کُنده را از پای جان کند و این قفس را درید تا آزادی و رهایی را حس کرد.

کشمکش روح و جسم

از آنجا که جان آدمی از جهانی دیگر و به عبارتی از ماوراء محسوسات است، همواره می‌کوشد که دریچه‌ای از آن جهان بر آدمیان بگشاید و ایشان را درآن فضای نورانی قرار دهد؛ اما جسم خاکی به اقتضای ماهیت خویش، آدمی را به سمت دنیا و رشته های تعلقات آن سوق می دهد و به همان قانع می‌کند و اگر در این مجادله جسم خاکی انسان میدان دار شود؛ روح می تواند تا آنجا پیش رود که حتی فراموش گردد.
پس یکی از مشکلاتی که آدمی پس از هبوط با آن دست و پنجه نرم می‌کند، کشمکش ما بین روح و جسم است؛ چرا که این دو اصلشان از هم جداست و هر یکی در پی بازگشت به اصل خود است و از این بین باید روح تلاش بکند تا بتواند از زندان تن رها شود و به اصل بپیوندد.

نمایشگاه نقاشی مریم مقدم با عنوان “تن” در گالری ایده مورخ ۱۸ مردادماه از ساعت ۱۶ الی ۲۰ افتتاح خواهد شد.